Obezite
Obezite , en basit tanim olarak vücutta asiri yag birikmesi olarak tanimlanabilmektedir.
Dünya genelinde yapilan arastirmalarda en çok ölüme sebep olan önlenebilir hastaliklarin ikincisi olarak karisimiza çikan obezite , 21. Yüzyilin en önemli saglik sorunlarindan biridir. Obezite birçok farkli hastaliga yol açtigi ve ölümcül oldugu gibi , hastalarda psikososyal sorunlara da yol açmaktadir.
Dünya saglik örgütü asiri kiloluluk ve obezite tanimini vücut kitle indeksine göre yapmaktadir. Kisaca açmak gerekirse ; ortalama vücut agirligina sahip bireylerde
Erkek vücut yagi orani %15-20
Kadin vücut yagi orani %25-30 arasindadir.
Ancak genel itibariyle vücut yag yüzdesinin ölçümü zor oldugundan asiri yaglanma yerine asiri kilo yaygin olarak kullanilir . Buna göre obezite siniflamasi söyle yapilir . Bknz Tablo 1
SINIFLANDIRMA | VKI (kg/m2) |
Aşırı düzeyde zayif | <16,00 |
Orta düzeyde zayif | 16,00-16,99 |
Hafif düzeyde zayif | 17,00-18,49 |
Zayıf | <18.5 |
Normal | 18.5-24.9 |
Fazla Kilolu | 25-29.9 |
Pre-obez | 27,50-29,99 |
Obezite | ≥30 |
Evre 1 | 30-34.9 |
Evre 2 | 35-39.9 |
Evre 3 (morbid obezite ) | ≥40 |
Evre 4 (süper obezite) | ≥50 |
Tablo 1 : Obezite siniflamasi
Obezite etiyolojisinde birçok etmen yer almaktadir . Bunlardan bazilari ;
* Fazla enerji alimi
* Yetersiz enerji tüketimi
* Genetik yatkinlik
* Düsük yag oksidasyonu
* Azalmis sempatik aktivite
* Psikolojik stress
* Düsük sosyoekonomik düzey sayilabilir.
Obeziteden sorumlu bazi genler (insülin, leptin, ghrelin, POMC, MC4R gibi) bilinmektedir . Ancak kalitimda rol oyanayan genetik degisiklikler tam olarak bilinmemektedir.